Analiza: Beta
Definicja :
Wskaźnik ten odzwierciedla wrażliwość stopy zwrotu portfela na wahania benchmarku i mierzy jego ryzyko systematyczne względem rynku.
Interpretacja :
- Beta = 1: Aktywo porusza się zgodnie z rynkiem. Gdy rynek rośnie lub spada o 1%, cena aktywa również zmienia się o ok. 1%.
- Beta > 1: Aktywo jest bardziej zmienne niż rynek. Gdy rynek rośnie o 1%, cena aktywa zmienia się bardziej – np. o 1,5% (β = 1,5).
- Beta < 1: Aktywo jest mniej zmienne niż rynek. Przy tej samej zmianie rynku o 1%, cena aktywa zmienia się w mniejszym stopniu – np. o 0,5% (β = 0,5).
- Beta = 0: Brak korelacji z rynkiem. Ruchy aktywa są niezależne od ogólnego trendu rynkowego.
- Beta < 0: Odwrotna zależność. Gdy rynek rośnie, aktywo spada – i odwrotnie. Takie zachowanie jest typowe np. dla niektórych aktywów defensywnych lub funduszy ETF typu odwrotnego.
Przykład :
Portfel :
- Stopa wolna od ryzyka (RFR) = 2%
- 2025-01-01 wpłata 1000
- 2025-03-03 zakup NASDAQ:AAPL (ilość: 1, cena: 190, prowizja: 0)
- 2025-04-11 data obliczenia bety. Ostatnia cena AAPL = 198,15
Beta = −0.39, co oznacza, że portfel ma odwrotną korelację z rynkiem: gdy benchmark rośnie o 1%, portfel średnio spada o 0,39%. Gdy benchmark spada, portfel rośnie o 0,39%.
Uwaga: Należy uwzględnić krótkoterminowy charakter okresu użytego do uproszczonego obliczenia.
Obliczenie :
Beta jest obliczana dla całego okresu portfela na podstawie miesięcznych stóp zwrotu portfela i wybranego benchmarku. Wartość bety wyświetlana jest w skali od 0 do 2, gdzie benchmark zawsze ma wartość 1, jako punkt odniesienia.
Wzór : β = Kowariancja(Stopa zwrotu benchmarku, Stopa zwrotu portfela) / Wariancja(Stopa zwrotu benchmarku) gdzie :
- Kowariancja — współzmienność stóp zwrotu portfela i benchmarku
- Wariancja — wariancja stóp zwrotu benchmarku
- Stopa zwrotu benchmarku — miesięczne stopy zwrotu benchmarku
- Stopa zwrotu portfela — miesięczne stopy zwrotu portfela
Przykład obliczenia bety (na podstawie przykładowego portfela):
- Stopa zwrotu portfela:
- Styczeń : 0
- Luty : 0
- Marzec : 3.2% (obliczona jako ((1032,13 − 1000) / 1000) × 100)
- Kwiecień: −2,3% (obliczona jako ((1008,15 − 1032,13) / 1032,13) × 100)
Średnia: (0 + 0 + 3,2 − 2,3) / 4 = 0,225%
- Stopa zwrotu benchmarku:
- Styczeń : 0
- Luty : 0
- Marzec : −0.773% (obtained: pv as of March 31 ((992.27-1000)/1000)*100)
- Kwiecień: −0,813% (czyli ((984,2 − 992,27) / 992,27) × 100)
Średnia: (0 + 0 − 0,773 − 0,813) / 4 = −0,3965%
- Kowariancja (Perf Bench, Perf Portfolio):
Odchylenia od średnich dla każdego miesiąca:- Styczeń : (0 − 0.225)(0 − (−0.3965)) = (−0.225)(0.3965) = −0.0892
- Luty : (0 − 0.225)(0 − (−0.3965)) = (−0.225)(0.3965) = −0.0892
- Marzec : (3.2 − 0.225)(−0.773 − (−0.3965)) = (2.975)(−0.3765) = −1.1201
- Kwiecień : (−2.3 − 0.225)(−0.813 − (−0.3965)) = (−2.525)(−0.4165) = 1.0517
Kowariancja = (−0.0892 + (−0.0892) + (−1.1201) + 1.0517) / 4 = −0.062
- Wariancja (Perf Bench):
- Wariancja benchmarku (kwadraty odchyleń od średniej):
- Styczeń : (0 − (−0.3965))² = 0.1572
- Luty : (0 − (−0.3965))² = 0.1572
- Marzec : (−0.773 − (−0.3965))² = 0.1417
- Kwiecień : (−0.813 − (−0.3965))² = 0.1735
Wariancja = (0.1572 + 0.1572 + 0.1417 + 0.1735) / 4 = 0.157
- Kowariancja (Perf Bench, Perf Portfolio) / Wariancja (Perf Bench): β = −0.062 / 0.157 = −0.39
Uwaga :
- Beta pozwala ocenić ryzyko systematyczne (niedywersyfikowalne) związane z wahaniami rynku, ale nie uwzględnia fundamentalnych cech aktywa.
- Podczas interpretacji wyniku należy upewnić się, że wybrany benchmark jest odpowiedni dla aktywów w portfelu.
- Jeśli wszystkie transakcje zostały dokonane w bieżącym miesiącu względem daty obliczenia bety, wskaźnik nie zostanie obliczony — ponieważ nie ma jeszcze zakończonego pełnego miesiąca kalendarzowego.