47% brytyjskich nastolatków czuje się nieatrakcyjnych, a 49% nieodpowiednich finansowo dzięki mediom społecznościowym
Unia Europejska wzmaga kontrolę wobec Meta, spółki dominującej Facebooka i Instagrama, w związku z rzekomym brakiem ochrony dzieci na jej platformach.
Komisja Europejska wszczęła formalne dochodzenie w celu ustalenia, czy Meta wywiązała się ze swoich obowiązków wynikających z ustawy o usługach cyfrowych (DSA).
To dochodzenie podkreśla rosnące obawy dotyczące szkodliwego wpływu mediów społecznościowych na młodych użytkowników, szczególnie w zakresie uzależniających zachowań zachęcanych przez te platformy.
Wysokie codzienne zaangażowanie wśród nastolatków
Według badań Invezz w 2024 r. aż 93% nastolatków codziennie aktywnie korzysta z platform mediów społecznościowych.
Instagram, część rodziny aplikacji Meta, to jedna z najpopularniejszych platform mediów społecznościowych na świecie, z szacunkową liczbą 1,3 miliarda użytkowników w 2023 roku.
Ten wysoki poziom zaangażowania podkreśla pilną potrzebę wprowadzenia środków ochronnych.
Z niedawnej ankiety przeprowadzonej w 2024 r. wynika, że 55% nastolatków w Wielkiej Brytanii po skorzystaniu z Instagrama odczuwało presję, aby stworzyć idealny wizerunek.
Co więcej, 47% czuło się nieatrakcyjne, a 49% czuło się nieodpowiednie finansowo.
Inne zgłaszane negatywne emocje obejmowały depresję, samotność i myśli samobójcze.
Dane te wskazują na silną korelację między korzystaniem z Instagrama a negatywnym postrzeganiem siebie wśród młodych użytkowników, podkreślając rolę platformy w zaostrzaniu problemów ze zdrowiem psychicznym.
Wpływ TikToka na zdrowie psychiczne
TikTok, który odnotowuje szybki rozwój wśród pokolenia Z, w 2022 r. 67% osób w wieku od 18 do 19 lat w Stanach Zjednoczonych aktywnie korzystało z tej aplikacji.
Znany z wirusowych żartów i wyzwań TikTok został również poddany analizie pod kątem jego wpływu na młodych użytkowników.
W 2021 r. 11% nastolatków zgłosiło negatywne skutki udziału w wyzwaniach internetowych, co odzwierciedla potencjalne zagrożenia, jakie stwarza treść platformy.
W marcu 2022 r. 15% nastoletnich użytkowników doświadczyło anonimowego trollowania, a kolejne 15% zetknęło się z obrazami o charakterze seksualnym.
Londyńska psycholog kliniczna, dr Lisa Masters, mówi:
Zapewnienie młodym ludziom bezpieczeństwa w Internecie to złożone, ale pilne zadanie. Wiemy, że w Wielkiej Brytanii, gdzie opieka zdrowotna dla dzieci i młodzieży jest coraz bardziej przeciążona, rodziny czują się pozbawione wsparcia i nie wiedzą, gdzie się zwrócić o wsparcie. Bezpiecznie finansowane zasoby w zakresie zdrowia psychicznego są niezbędne, aby wspierać młodych ludzi w poruszaniu się w mediach społecznościowych i związanej z nimi presji.
Dane Statisty pokazują, że korzystanie z mediów społecznościowych znacząco wpływa na zdrowie psychiczne nastolatków.
Spośród 1141 respondentów w wieku od 13 do 17 lat 70% czuło się pominiętych lub wykluczonych, 43% usunąło posty z powodu zbyt małej liczby polubień, 43% czuło się źle, jeśli ich posty nie wzbudziły zaangażowania, a 35% zgłosiło, że doświadczyło cyberprzemocy.
źródło: Statista
Co bardziej niepokojące, badania przeprowadzone na Uniwersytecie Stanowym w San Diego wykazały, że nastolatki korzystające z mediów społecznościowych przez ponad pięć godzin dziennie są bardziej narażone na samookaleczenie i samobójstwo.
Ustawa o usługach cyfrowych i jej konsekwencje
DSA, kompleksowe rozporządzenie dotyczące platform internetowych w UE, nakłada na firmy obowiązek wdrożenia środków mających na celu ochronę dzieci przed dostępem do nieodpowiednich treści oraz zapewnienie wysokiego poziomu prywatności i bezpieczeństwa.
Nieprzestrzeganie tych przepisów może skutkować wysokimi karami finansowymi w wysokości do 6% światowych przychodów firmy lub zmusić ją do zmiany oprogramowania.
Obawy Komisji Europejskiej koncentrują się na tym, czy Facebook i Instagram wykorzystują słabe punkty nieletnich, powodując uzależniające zachowania, oraz na skuteczności metod weryfikacji wieku Meta.
Odpowiedź Meta i bieżąca kontrola
W odpowiedzi na dochodzenie rzecznik Meta podkreślił trwające od dziesięciu lat wysiłki firmy na rzecz opracowania narzędzi i zasad mających na celu ochronę młodych użytkowników. To zapewnienie nie rozwiało jednak obaw regulacyjnych.
Thierry Breton, europejski komisarz ds. rynku wewnętrznego, wyraził sceptycyzm co do wywiązywania się przez Meta z obowiązków DSA, podkreślając zaangażowanie Komisji w ochronę dzieci.
Meta jest przedmiotem coraz większej kontroli na całym świecie w związku z wpływem jej platform na młodych użytkowników. Pozwy złożone przez okręgi szkolne w USA i prokuratorów generalnych skupiały się na kwestiach zdrowia psychicznego młodzieży, bezpieczeństwa dzieci i prywatności.
Dochodzenie prowadzone przez prokuratora generalnego Nowego Meksyku doprowadziło do aresztowania trzech mężczyzn za usiłowanie wykorzystywania seksualnego dzieci za pośrednictwem platform Meta, co jeszcze bardziej uwypukliło ryzyko związane z nieodpowiednią ochroną.
Uzależnienie od mediów społecznościowych i globalne reakcje regulacyjne
Uzależnienie od mediów społecznościowych stanowi coraz większy problem na całym świecie. Badania przeprowadzone na Uniwersytecie Michigan szacują, że 210 milionów ludzi na całym świecie cierpi z powodu uzależnienia od mediów społecznościowych i Internetu.
Badanie przeprowadzone przez Common Sense Media wykazało, że nastolatki spędzają przed ekranem średnio siedem godzin dziennie, podczas gdy dzieci w wieku od 8 do 12 lat średnio prawie pięć godzin dziennie. Nadmierne używanie ma znaczące negatywne skutki, w tym poczucie wykluczenia, niską samoocenę i cyberprzemoc.
Obawy dotyczące kompulsywnego korzystania z technologii cyfrowych doprowadziły do znaczących reakcji regulacyjnych.
Światowa Organizacja Zdrowia uznała „zaburzenia związane z grami” jako stan możliwy do zdiagnozowania, a naczelny lekarz Stanów Zjednoczonych wydał zalecenie w sprawie zdrowia publicznego dotyczące zagrożeń, jakie media społecznościowe stanowią dla zdrowia psychicznego młodych ludzi.
Pomimo tych obaw dowody na psychologiczną szkodliwość mediów społecznościowych pozostają niejednoznaczne.
Niektóre badania podważają pogląd, że korzystanie z mediów społecznościowych jest z natury szkodliwe, sugerując, że związek między technologią cyfrową a zdrowiem psychicznym jest złożony i wieloaspektowy.
Równoważenie korzyści i ryzyka
W miarę ciągłego rozwoju mediów społecznościowych wyzwaniem dla organów regulacyjnych, rodziców i samych platform jest zrównoważenie korzyści płynących z tych technologii z potrzebą ochrony użytkowników, szczególnie tych najbardziej bezbronnych.
Unijne dochodzenie w sprawie praktyk Meta podkreśla znaczenie solidnych ram regulacyjnych dla zapewnienia, że środowiska internetowe są bezpieczne i wspierają młodych ludzi.
Skuteczne działania mające na celu walkę z uzależnieniem od mediów społecznościowych i ochronę młodych użytkowników wymagają wieloaspektowego podejścia.
Obejmuje to usprawnienie procesów weryfikacji wieku, ulepszenie funkcji prywatności i bezpieczeństwa, edukację użytkowników o zagrożeniach i zapewnienie wsparcia osobom zmagającym się z uzależnieniem. Rozwiązując te problemy, społeczeństwo będzie mogło lepiej wykorzystać potencjał mediów społecznościowych, ograniczając jednocześnie związane z nimi ryzyko.
Wpływ na korzystanie z urządzeń cyfrowych
Nastolatki mają powszechny dostęp do urządzeń cyfrowych, takich jak smartfony, laptopy i konsole do gier, co umożliwia im korzystanie z mediów społecznościowych i innych aktywności online.
Dostęp ten różni się w zależności od czynników takich jak dochód gospodarstwa domowego i położenie geograficzne, ale ułatwia wysoki poziom korzystania z mediów społecznościowych wśród nastolatków.
Rozwój rolek na Instagramie
Popularna funkcja na platformie Instagram Reels zyskała 2,35 miliarda aktywnych użytkowników miesięcznie.
Wzrost liczby krótkich, pionowych treści wideo przyczynił się do wydłużenia czasu spędzanego przed ekranem i potencjalnego uzależnienia wśród użytkowników.
Wydajność i spersonalizowana zawartość Reels uczyniły go znaczącym konkurentem TikTok, szczególnie wśród młodszych użytkowników.
Obawy dotyczące treści i ekspozycji
Brak cenzury na platformach takich jak Instagram Reels budzi obawy dotyczące narażenia młodych użytkowników na nieodpowiednie treści. Ponieważ platformy mediów społecznościowych stale ewoluują, niezwykle istotne jest zajęcie się tymi kwestiami, aby chronić bezbronne grupy społeczne przed szkodliwymi skutkami.
Ogólnie rzecz biorąc, niedawna popularność Instagram Reels i innych funkcji mediów społecznościowych uwypukla potrzebę kompleksowych strategii zarządzania konsumpcją treści, ochrony prywatności użytkowników i zapewnienia dobrego samopoczucia młodych użytkowników.