Relative Strength Index (RSI)
Definicja
Relative Strength Index (RSI) to dobrze znany oscylator oparty na momencie, który służy do mierzenia szybkości (prędkości) oraz zmiany (wielkości) kierunkowych ruchów cenowych. RSI, po naniesieniu na wykres, umożliwia wizualne śledzenie bieżącej i historycznej siły lub słabości danego rynku. Siła lub słabość jest oparta na cenach zamknięcia w określonym okresie handlowym, co tworzy wiarygodną miarę zmian cen i momentum. Ze względu na popularność instrumentów rozliczanych gotówkowo (indeksy giełdowe) oraz lewarowanych produktów finansowych (cały segment instrumentów pochodnych), RSI okazał się użytecznym wskaźnikiem ruchów cenowych.
Historia
Twórcą wskaźnika Relative Strength Index jest J. Welles Wilder Jr. Były mechanik marynarki wojennej, który następnie pracował jako inżynier mechanik. Po kilku latach handlu towarami skupił się na analizie technicznej. W 1978 roku opublikował książkę New Concepts in Technical Trading Systems, w której zaprezentował nowy oscylator oparty na momencie – Relative Strength Index, znany jako RSI.
Na przestrzeni lat RSI zyskał dużą popularność i obecnie jest uznawany za jedno z podstawowych narzędzi każdego analityka technicznego. Niektórzy praktycy, jak Andrew Cardwell, rozwinęli teorię Wildera, używając RSI m.in. do potwierdzania trendów.
Wzór obliczeniowy
RSI = 100 – 100 / (1 + RS)
RS = Średni zysk z n dni wzrostowych / Średnia strata z n dni spadkowych
W praktyce wbudowaną funkcję Pine Script rsi()
można zapisać w dłuższej formie:
change = change(close)
gain = change >= 0 ? change : 0.0
loss = change < 0 ? (-1) * change : 0.0
avgGain = rma(gain, 14)
avgLoss = rma(loss, 14)
rs = avgGain / avgLoss
rsi = 100 - (100 / (1 + rs))
Wartość „rsi” powyżej jest dokładnie równa rsi(close, 14)
.
Podstawy
Jak wspomniano wcześniej, RSI jest oscylatorem opartym na momencie. Działa on w zakresie od 0 do 100. Im bliżej RSI znajduje się 0, tym słabszy jest impet ruchu cenowego. RSI blisko 100 oznacza natomiast silny impet.
- Najpopularniejszym okresem jest 14 dni, ale traderzy stosują też inne długości okresów.
Na co zwracać uwagę
Przekupienie / Przeciążenie sprzedażą
Wilder uważał, że gdy ceny rosną zbyt szybko, a momentum jest wystarczająco silne, dany instrument należy uznać za przekupiony (overbought) i może pojawić się okazja do sprzedaży. Analogicznie – gdy ceny gwałtownie spadają i momentum jest słabe, instrument może być uznany za wyprzedany (oversold), co sugeruje możliwość zakupu.
Wilder wyznaczył konkretne zakresy wartości RSI jako istotne. RSI powyżej 70 oznacza strefę przekupienia, a poniżej 30 – strefę wyprzedania. RSI między 30 a 70 uznaje się za neutralne, a wartość około 50 – za brak trendu.
Niektórzy traderzy dostosowują te zakresy, np. uznając wartości powyżej 80 za przekupione, a poniżej 20 – za wyprzedane. To zależy od indywidualnej strategii.
Dywergencje
Dywergencja RSI występuje, gdy kierunek wskaźnika różni się od kierunku ceny. Może to oznaczać potencjalne odwrócenie trendu. Wyróżnia się dwa typy dywergencji: byczą i niedźwiedzią.
Bycza dywergencja RSI – cena tworzy nowy dołek, ale RSI tworzy wyższy dołek.
Niedźwiedzia dywergencja RSI – cena tworzy nowy szczyt, ale RSI tworzy niższy szczyt.
Wilder uważał, że dywergencja niedźwiedzia jest sygnałem sprzedaży, a dywergencja bycza – sygnałem kupna.
Nieudane wybicia (Failure Swings)
Nieudane wybicia to sytuacje, które według Wildera zwiększają prawdopodobieństwo odwrócenia ceny. Są one całkowicie niezależne od ceny i opierają się wyłącznie na zachowaniu RSI. Składają się z czterech kroków i mogą mieć charakter byczy lub niedźwiedzi.
Byczy Failure Swing
- RSI spada poniżej 30 (strefa wyprzedania).
- RSI odbija powyżej 30.
- RSI cofa się, ale pozostaje powyżej 30.
- RSI wybija się powyżej poprzedniego szczytu.
Niedźwiedzi Failure Swing
- RSI rośnie powyżej 70 (strefa przekupienia).
- RSI spada poniżej 70.
- RSI lekko rośnie, ale pozostaje poniżej 70.
- RSI spada poniżej poprzedniego dołka.

Potwierdzenia trendu wg Cardwella
Żaden wskaźnik nie jest uniwersalnym rozwiązaniem, dlatego Andrew Cardwell rozwinął koncepcję Wildera. RSI może być stosowany nie tylko do przewidywania odwróceń, lecz także do potwierdzania trendów.
Trendy wzrostowe i spadkowe
Cardwell zauważył:
- Bycza dywergencja występuje tylko w trendzie spadkowym.
- Niedźwiedzia dywergencja występuje tylko w trendzie wzrostowym.
- Oba typy dywergencji zwykle wywołują jedynie korekty, a nie rzeczywiste odwrócenia trendu.
Oznacza to, że dywergencje powinny być wykorzystywane raczej do potwierdzania trendów niż do przewidywania ich zmiany.
Rewersje
Cardwell zidentyfikował również tzw. rewersje pozytywne i negatywne, które są odwrotnością dywergencji.
- Pozytywna rewersja: cena tworzy wyższy dołek, RSI tworzy niższy dołek. Występuje tylko w trendzie wzrostowym.
- Negatywna rewersja: cena tworzy niższy szczyt, RSI tworzy wyższy szczyt. Występuje tylko w trendzie spadkowym.
Pozytywne i negatywne rewersje wskazują, że cena przewyższa momentum. Występują wyłącznie w określonych trendach, więc mogą być kolejnym narzędziem do ich potwierdzania.
Podsumowanie
Od ponad czterech dekad RSI jest niezwykle cenionym narzędziem analizy technicznej. Praca Wildera nad wskaźnikami momentum stworzyła solidne podstawy dla późniejszych analityków. RSI to jedno z najlepszych narzędzi w arsenale tradera. Tylko początkujący zakładają kierunek rynku na podstawie jednej liczby. Wilder uważał, że bycza dywergencja oznacza nadchodzący wzrost, natomiast Cardwell uznał ją za jedynie korektę w trendzie spadkowym. Jak każdy wskaźnik, RSI powinien być dokładnie zbadany i przetestowany, zanim stanie się podstawą decyzji inwestycyjnych. Odpowiednio używany, pozostaje niezawodnym miernikiem ceny, impetu i głębokości rynku.
Parametry wejściowe

Długość RSI
Liczba świec używana do obliczania RSI. Domyślnie 14.
Źródło
Określa, które dane z każdej świecy będą użyte w obliczeniach. Domyślnie: cena zamknięcia (Close).
Oblicz dywergencję
Po zaznaczeniu tego pola wskaźnik będzie dodatkowo podświetlał miejsca, gdzie kierunek obliczenia RSI różni się od kierunku wykresu, wskazując, czy jest to sygnał byczy, czy niedźwiedzi.
Alert oparty na tych warunkach zadziała tylko wtedy, gdy ta opcja jest włączona.
Sekcja wygładzania
Więcej o parametrach tej sekcji można przeczytać w tym artykule Centrum pomocy.
Sekcja obliczeń
Więcej o parametrach tej sekcji można przeczytać w tym artykule Centrum pomocy.